Tarih boyunca pek çok efsane ile tanınan Bingöl Doğu Anadolu bölgesinin yukarı Fırat bölümünde yer alıyor. Çeşitli medeniyetlerin egemenliğinde kalan Bingöl, daha önce “ÇEVLIK” ya da halk dilinde. “ÇOLİG” adıyla Palu ilçesine bağlı bir bucaktı.
1872 Yılında İse “Çapakçur” Adıyla İlçe Oldu!
İl, kökeni oldukça eskiye dayanan bir tarih ile ilişkilendirilmektedir. 1872 yılında ilçe olarak kurulan bu bölgenin ismi o dönemde "Çapakçur" olarak anılıyordu. Ancak ilçe, 1936 yılında önemli bir dönüm noktasına ulaştı. Aynı isimle 04 Ocak 1936 tarihli 3197 sayılı Resmi Gazete ‘de yayımlanan 2885 sayılı kanunla Bingöl iline dönüştürüldü. İl merkezi de "Çapakçur" adı altında anılmaya başlandı ve bu isim 1945 yılına kadar kullanıldı.
Kırsal Kesimlerde “Çolig” İsmi Kullanılmakta
İlin eski adı olan “ÇEVLİK” Anadolu halk ağızlarında; dere kenarında bulunan bağlık-bahçelik yer. Anlamına gelir. Gerçekten de Bingöl’ün eski yerleşim alanı olan Çevlik; Çapakçur Suyu’nun kenarında bağlık bahçelik yeşil bir ovada kurulmuş olup, ismiyle tenasüp içindedir. “ÇEVLİK” kelimesi halk dilinde hala “ÇOLİG’ olarak varlığını muhafaza etmektedir. Bugün birçok kişi Bingöl isminin yanında “Çolig” ismini kullanmaktadır. Özellikle kırsal kesimlerde il merkezi bu isimle anılır.
“Çapakçur’un Büyük İskender Tarafından Kuruldu”
Tarihsel kaynaklara göre, günümüzde Bingöl olarak bilinen bölgenin yerine Ortaçağ İslam kaynaklarında "Cebelü Cur" olarak rastlanmıştır. Ancak, "Çapakçur" adının tam olarak ne zamandan beri kullanıldığına dair kesin bir bilgi bulunmamaktadır. . Ancak Evliya Çelebi, Seyahatnamesinde Çapakçur’un Büyük İskender tarafından kurulduğunu ve bu ismi de onun koyduğunu rivayetlere dayanarak belirtir.
Efsaneye göre, Büyük İskender bu bölgede bulunan bir kaynağın sularını içerek sağlığına kavuştuğu ve başındaki iki boynuzdan kurtulduğu anlatılır. İskender, bu suya "Cennet Suyu" anlamına gelen "Çapakçur" adını verir. İskender'in hekimlerinden Filkos'a, "Cenab-ı Allah'ın bana verdiği ilaç burada bu sudur" dediği söylenir. İskender, burada bir kale inşa edilmesini ve bu kaleye "Çapakçur" adının verilmesini emreder. Bu emir üzerine Murat Nehri kenarında sadece 315 günde Çapakçur Kalesi inşa edilir.Çapakçur, bu tarihten itibaren il merkezi olarak kullanılır ve bu isimle anılır. Ancak 1945 yılında ilin ismi değişir ve "Bingöl" adı verilir.
“Bingöl İsmi Bölgedeki Bir Dağdan Gelir”
Bingöl ismi ise bölgedeki bir dağdan gelir. Dağ ise üzerindeki yüzlerce buzul gölden adını alır. Bu efsanevi öykü, karlı dorukları ve buzul gölleriyle ünlü bu dağın Bingöl ilinin sembolü haline gelmesine yol açar.
HABER MERKEZİ