TMMOB Bingöl Koordinasyon Kurulu, 1 Mayıs 2003 depreminin yıldönümünde, 84 öğrenci ve 1 öğretmenin hayatını kaybettiği Çeltiksiyu Yatılı Bölge Okulunun önünde basın açıklaması yaptı.
TMMOB Bingöl Koordinasyon Kurulu adına açıklama yapan Canfidal Boldaş, “1 Mayıs 2003 günü saat 03:27’de 6.4 büyüklüğünde bir depremle uyandık. O deprem çok geniş bir alanda hissedilmişti. O gece 177 insanımız hayatını kaybetmiş, 520 insanımız ise yaralanmıştı.
O gece hayatını kaybedenlerden 84 öğrenci kardeşimiz ve 1 öğretmenimiz bu alanda bulunan pansiyonun enkazında kalarak hayatını kaybetti. Yaralananlardan ise 114 öğrenci yine bu alanda bulunan pansiyonun enkazında yaralanmıştı.
1 Mayıs 2003 depreminde yıkılan ve ağır hasar alan konut sayısı 1642, işyeri sayısı 161 olarak açıklanmıştı. Orta hasar alan konut sayısı 2891, işyeri sayısı 997 olarak; az hasar alan konut sayısı 4501, işyeri sayısı ise 1028 olarak açıklanmıştı.
En fazla yıkılan veya ağır hasar alan konut ile işyerinin bulunduğu mahalle olarak İnönü Mahallesi, yıkılan veya ağır hasar alan konut ile işyerinin hiç bulunmadığı mahalle ise Şehit Mustafa Gündoğdu Mahallesi olarak açıklanmıştı.
Yapısal ağır hasarların çoğu kötü zemin koşullarında yetersiz işçilikle kalitesiz ve eksik malzeme seçimiyle yapım kurallarına uygunsuz şekilde yapılan yapılardan kaynaklanmıştır.
Bingöl depreminin yıkıcı etkisinin sebeplerinden biri de çarpık yerleşme ve yanlış yerleşim alanlarının seçilmesidir.
1 Mayıs 2003 depremi sonrası TMMOB heyeti Bingöl’de incelemelerde bulunmuştu. Yıkılan ve hasarlı olan binalar; denetimden ve teknik şartlardan uzak olarak yapıldığı için betonarme betonunun normal değerlerinin çok altında bir mukavemete sahip olduğu, betonarme demir işçiliğinin yetersiz olduğu, tamamen dağılmış beton içinde agrega yerine taş parçalarının bulunduğu TMMOB’un yerinde inceleme raporlarında yer almıştı.
TMMOB olarak gözlemlerimizi değerlendirdiğimizde, sosyal devletten ve toplum yararı ilkesinden vazgeçilmesinin sonuçlarının her alanda olduğu gibi 1 Mayıs 2003 Bingöl depreminde de karşımıza çıktığını net olarak söyleyebiliriz.
Ülkemizdeki deprem gerçeğini görmek, halkımızın doğal olaylar karşısında çaresiz kalmamasını sağlayacak önlemlerin alınması için daha kaç bin kişinin ölmesi gerekiyor? Daha kaç bin çocuğumuzu yitirmemiz gerekiyor?” dedi.
“TÜM KURUMLARI GÖREVE DAVET EDİYORUZ”
Bingöl’ün 1. Derecede çok aktif bir deprem bölgesinde olduğunun unutulmaması gerektiğini belirten Boldaş, şunları söyledi; “Bu gün beklenen Bingöl depremi ile ilgili olarak da her platformda ifade ettiğimizi buradan tekrar ilgili tüm kamu kurumlarına net bir çağrı olarak iletmek istiyoruz; ivedi olarak deprem öncesi hazırlık sürecinin tamamlanması gerekiyor. 2003 yılından önce üretilen yapılar ile imar affı kapsamında resmileştirilen yapılara yıkım kararı verilmeli. 2003-2011 yılları arasında üretilen tüm yapılara risk analizleri uygulanmalıdır. Deprem dayanımları belirlenmelidir. Aktif fay hatlarının güzergâhına göre yerleşim stratejileri belirlenmeli ve imar planları buna göre revize edilmelidir.
Bunu unutmamak gerekiyor; deprem öldürmüyor. İhmal öldürüyor, denetimsizlik öldürüyor, bilimden ve teknikten uzaklaşan anlayış öldürüyor…
Artık tek bir insanımızın bile depremler dolayısı ile ölmesini istemiyoruz, bu amaçla tüm kamu kurum ve kuruluşlarını göreve davet ediyoruz.”
Ömer ŞANLI
