Bingöl dağlarının endemik bitki türlerinden tadını alan Bingöl balı, son yıllarda yürütülen çalışmalarla dünya genelinde tanınan bir bal haline geldi. 7 Ekim 2022 tarihinde Türk Patent ve Marka Kurumu’ndan coğrafi işaret alan Bingöl balına, 12 Mart 2024 tarihinde de AB tarafından coğrafi işaret verildi. Türkiye’de üretilen ballar arasında AB’den coğrafi işaret alan tek bal olan Bingöl balı, coğrafi işaret sürecinden sonra daha çok tercih edilmeye başlandı.
Bingöl Arı Yetiştiricileri Birliği Başkanı Mehmet Ali Aba, Bingöl balının üretim ve pazarlama sürecini, çevre illerden gelen arıcıların Bingöl balına etkisini ve uluslararası yarışmalarda alınan dereceleri gazetemize değerlendirdi.
Bingöl’de aktif arıcı sayısının bin 300 olduğunu belirten Mehmet Ali Aba, “Bin 300 arıcımızdan 185’i bu yıl Avrupa Birliği coğrafi işaret başvurusu yaptı. Geçen sene bu rakam 29’du. Bu önemli bir artıştır. Bu proje ile önceliğimiz kaliteli bal üretmektir” dedi.
Bingöl balına AB’den coğrafi işaret verilmesinden sonra tüketicilerde güven duygusunun arttığını belirten Aba, üreticilerin de, ürettiği balı hakkettiği değerden satmanın sevincini yaşadığını ifade etti.
“PAZARA İHTİYACIMIZ VAR”
Bingöl balının AB’den coğrafi işaret alan Türkiye’deki tek bal olduğunu belirten Aba, “Bu çok önemlidir. Bizim şuanda pazara ihtiyacımız var. Migros ile bir pazar bulduk. Migros bize, kalitesi yüksek balları alacağını söyledi. Migros dışında da Tarım Kredi Kooperatifine Bingöl balını veriyoruz. Tarım Kredi Kooperatifi Müdürü Suphi Çetkin’e de bu anlamda teşekkür ediyoruz. Pazar alanlarının artmasına ihtiyacımız var” dedi.
“DIŞARIDAN GELEN ARICILAR VERİMİ DÜŞÜRÜYOR”
Bingöl’e başka illerden gelen arıcıların hem balın veriminde hem de kalitesinde düşüşe neden olduğunu ifade eden Aba, şunları söyledi; “Dışarıdan gelen arıcılara, gelmesinler demiyoruz. Bingöl arıcılarına saygı çerçevesinde gelseler sıkıntı olmaz. Ama örneğin bir köyde üç konaklama yeri varsa, 10 konaklama yapıldığında hem balın verimi hem de kalitesi düşüyor. Ayrıca bu durum arı hastalıklarına da davetiye çıkartıyor. Başka illerden gelen arıcıların AB coğrafi işaret kriterlerine uygun bal üretimi yapan arıcılarımıza engel olmasını istemiyoruz. Burada ürettikleri balı, kendi illerine götürdüklerinde Bingöl balı diye satacaklar. Oysa Bingöl balı artık bir dünya markasıdır. Bingöl balının kalitesinin düşmesini istemiyoruz. Bir yerde çok fazla arının olması hem verimi hem de kaliteyi düşürüyor. Örneğin bir tas çorbadan bir kişinin yemek yemesi ayrı, 10 kişinin yemek yemesi ayrıdır. Bitkilerde de ne kadar çok arı dolaşırsa verim o kadar düşer. Belli bölgelerinde, belirli sayıda konaklama yapıldığında verim de kalite de artacaktır.”
DONMUŞ BAL, SAHTE BAL MIDIR?
Vatandaşlar arasında donan balın kalitesiz bal olduğu yönündeki kanıyı değerlendiren Aba, “Aslında donmayan bal kalitesiz baldır. Zamanla donan bal kaliteli baldır. Donmayan ballar aşırı derecede ısı gören ballardır. Bir teneke balı belli bir süre kapalı alanda dinlenmeye aldığınızda, o bal kendini korumaya alıyor ve donuyor. Tereyağı gibi düşünün. Tereyağı da eritmeden önce donuktur ve en kaliteli bal odur. Bal da tereyağı gibidir.”
3 YILDA 12 ÖDÜL
17 Mart 2022 tarihinde görevi devraldığını belirten Aba, öğünden bu yana gerek ulusal gerekse uluslararası yarışmalarda 1 platinum ve 11 altın olmak üzere 12 ödül aldıklarını ifade etti.
Abdulkadir BEĞSARI
