Çalışanların en çok merak ettiği konulardan biri de kendi istekleriyle işten ayrıldıklarında kıdem tazminatı alıp alamayacakları. Normalde işveren tarafından iş akdi feshedilmedikçe tazminat hakkı doğmuyor. Ancak bazı durumlarda bu kural esniyor. Özellikle yaş dışındaki emeklilik şartlarını tamamlayan sigortalılar için yeni bir hak söz konusu.
Kıdem tazminatı alabilmek için öncelikle aynı işyerinde en az bir yıl çalışmış olmak gerekiyor. Erkekler askerlik, kadınlar ise evlilik nedeniyle işten ayrıldıklarında da tazminat hakkı doğuyor. Bunun yanı sıra emeklilik nedeniyle işten ayrılanlar da kıdem tazminatı alabiliyor.
Ancak emeklilik yaşını beklemeden, sadece prim ve sigortalılık süresini dolduran çalışanlar da SGK’dan alacakları yazı ile işverene başvurup kıdem tazminatlarını alabiliyor.
Kimler faydalanabilir?
8 Eylül 1999'dan önce sigortalı olanlar:
15 yıl sigortalılık süresi ve 3600 prim gününü doldurduklarında kendi istekleriyle ayrılıp tazminat alabilirler.
8 Eylül 1999 – 30 Nisan 2008 arası sigortalılar:
25 yıl sigortalılık süresi ve 4500 prim günü ya da toplam 7000 prim gününü tamamlayanlar bu haktan yararlanabilir.
30 Nisan 2008 – 31 Aralık 2008 arası sigortalılar:
4600 prim günüyle tazminat hakkı elde edebilir.
1 Ocak 2009 – 31 Aralık 2015 arası sigortalılar:
Bu grupta prim gün şartı her yıl için 100 gün artırılıyor.
Örneğin, 2011'de sigortalı olan biri 4900, 2014’te işe başlayan biri ise 5200 prim günüyle tazminat alabilir.
1 Ocak 2016 sonrası sigortalılar:
5400 prim gününü tamamladıklarında kıdem tazminatına hak kazanıyorlar.
SGK Yazısı Şart
Tazminat alabilmek için SGK’dan “kıdem tazminatına esas yazı” alınması gerekiyor. Bu belge, çalışanın gerekli şartları sağladığını gösteriyor ve işverene ibraz ediliyor. Önemli bir detay ise bu yazının işten ayrılmadan önce de alınabiliyor olması. Yani çalışan, yazıyı aldıktan sonra istifa edip tazminatını talep edebiliyor. Ancak unutulmamalı; kıdem tazminatı sadece son çalışılan işyerindeki süreye göre hesaplanıyor. Örneğin son işyerinde 5 yıl çalışan bir sigortalı, 7000 prim gününü doldurmuşsa sadece bu 5 yıl için tazminat alabilir.
