Muş merkeze yaklaşık 50 kilometre mesafedeki Bilek köyünde yaşayan vatandaşlar, yaptıkları arazi çalışmaları sırasında yeni bir kale kalıntısına rastladı. Bölgeyi özel kılan unsurlardan biri de çevresinde yaklaşık 110 bin ahlat ağacının bulunması oldu. Köy halkı, bu ağaçların bilinçli şekilde dikildiğini ve geçmişte burada şarap üretimi yapıldığını ifade etti. Kalenin yer aldığı hattın sağında tarihi Çengili Kilisesi, solunda ise Karakale ile Mercimek Kale Höyüğü bulunuyor. Bu durum, yeni keşfedilen yapıyı hem tarihi hem de arkeolojik açıdan önemli kılıyor.
Köylüler, kalenin detaylı bir şekilde incelenmesini ve bölgede arkeolojik kazıların başlatılmasını talep ediyor. Yapılacak çalışmalarla hem bölge tarihinin gün yüzüne çıkarılması hem de Muş'un kültürel turizmine katkı sağlanması hedefleniyor.
Bilek köyü sakinlerinden Şabeddin Çiçek, keşfin önemine dikkat çekerek, "Dayım Atik Bey, burada hayvan otlatırken surları olan bir kale keşfettiğini söyledi. Biz de kendi imkânlarımızla araştırma yaptık. Bölgeye geldiğimde gerçekten de 2 metre genişliğinde bir sur bulduk. Köyün büyüklerine sorduk, burada geçmişte bir yapının bulunduğunu söylediler. Yapının üzerinde 4-5 adet havalandırma bacası vardı. İçine taş attığımızda, taşın dibe ulaşması yaklaşık iki dakika sürüyordu. Bu yapının Göbeklitepe ile eşdeğer bir yer olduğunu düşünüyoruz. Çünkü bölgede yaklaşık 110 bin ahlat ağacı bulunuyor. O dönemlerde bu ahlat ağaçlarından hasat edilen armutların şarap yapımında kullanıldığını öğrendik. Bu kalenin de şarap imalatı için kullanıldığını tahmin ediyoruz" dedi.
Hayvan otlatırken kaleye rastladığını belirten köy sakinlerinden Mehmet Atik Özmen ise, "Ben burada hayvan otlatıyordum. O sırada bir yapının olduğunu fark ettim. Yapının en üst kısmında bir delik vardı. O delikten taş bırakıyordum ve kulağımı dayadığımda yaklaşık iki dakika sonra taşın dibe ulaştığını duyuyordum. Ancak daha sonra defineciler buraya dadandı ve yapıyı tahrip ettiler. Bu delikler de o dönemde kayboldu. Bizim beklentimiz devletimizin burayı araştırması ve koruma altına almasıdır. Aynı zamanda bölgenin turizme kazandırılmasını istiyoruz. Bu, hem köyümüz hem de bölgemiz için büyük bir fayda sağlayacaktır. Burada, aynı hat üzerinde Kalecik Kalesi, Mercimek Kalesi ve 360 odalı Çengili Manastırı gibi önemli tarihi yapılar da bulunuyor" ifadelerini kullandı.
İHA
