Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan’ın açıklamasının ardından, ev kadınlarına yönelik emeklilik düzenlemesinin ayrıntıları merak konusu oldu. Yapılacak düzenlemeyle ilgili kamuoyundan gelen sorular artarken, mevcut bilgiler ışığında sürecin nasıl işleyeceği netleşmeye başladı.
Mevcut sistemde neler var?
Ev kadınları, hâlihazırda isterlerse isteğe bağlı sigorta kapsamında sosyal güvenlik sistemine dahil olabiliyor. SGK’ya başvurarak prim ödemeye başlayan kadınlar, emeklilik hakkı elde edebiliyor. Prim ödeme süreci başvurunun SGK tarafından kayıtlara alınmasıyla başlıyor. Ödenecek aylık prim tutarı ise belirli yasal sınırlar içinde kişisel tercihlere göre değişebiliyor.
Yeni düzenleme ne getiriyor?
Yeni düzenlemeyle birlikte aktif sigortası ve sosyal güvencesi olmayan ev kadınları, yine isteğe bağlı sigorta kapsamına alınacak. Ancak bu kez prim ödemelerinde devlet desteği devreye girecek. Primlerin üçte biri devlet tarafından karşılanacak.
Bugünkü asgari ücret üzerinden hesaplandığında, isteğe bağlı sigortalılığın aylık en düşük prim tutarı 8.321 TL. Devlet bu tutarın 2.777 TL’sini karşılayacak, kalan 5.544 TL ise sigortalı tarafından ödenecek. Yıllık olarak bakıldığında, toplam 99.852 TL olan primin 33.284 TL’si devlet tarafından karşılanacak.
Emeklilik şartları nasıl olacak?
Düzenleme hayata geçtiğinde ev kadınları, Bağ-Kur statüsünde sigortalı sayılacak. Bu da 9.000 gün (yaklaşık 25 yıl) prim ödeme ve 58 yaşını doldurma şartı ile emeklilik hakkı elde edecekleri anlamına geliyor. Bakan Işıkhan, bu şartların bazı kriterlere göre esnetilebileceğini belirtti. Kadının kaç çocuğu olduğu, engelli çocuk sahibi olup olmadığı ve hizmet süresi gibi unsurlar dikkate alınacak.
Geçmişte prim ödeyenler kapsama girecek mi?
Daha önce isteğe bağlı sigorta primi ödeyen ancak şu anda ödemeyen ya da halen bu kapsamda sigortalılığı devam eden kadınların durumu da merak ediliyor. Henüz net bir açıklama yapılmasa da, Bakan Işıkhan’ın “hizmet süresi kriteri”ne vurgu yapması, bu kişilerin de destekten yararlanabileceği yönünde yorumlanıyor.
Düzenlemeyle birlikte, çocuk sayısına göre erken emeklilik imkânı da gündemde. Özellikle engelli çocuğu olan kadınlar için pozitif ayrımcılık içeren bir modelin devreye girmesi bekleniyor.