Bingöl’ün Yöresel El Sanatları

Bingöl’ün yüzyıllardır süre gelen yöresel el sanatları, son yıllarda azalsa da varlığını sürdürüyor. Yöresel el sanatları, bölgenin tarihi, kültürü ve coğrafi konumundan etkilenerek günümüze kadar varlığını sürdürüyor.
Bingöl’ün bilinen yöresel el sanatları şunlar:

HALI

Halı, genellikle ilkel tezgahlarda dokunmaktadır. İlkel metodlarla yapılan halıların tezgahı için önce karşılıklı dört adet kazık çakılır. Kazıklar sabit olup halının uzunluğuna ve enine gör ayarlanarak çakılır. Kazıkların arka tarafına birer ağaç yerleştirilir. Daha sonra halının başlama kısmına kasnak yerleştirilir. Dokuma işinde ilmekler atılır, ilmek uzunluğu kadar kesildikten sonra kerkitle sıkıştırılır. Halı makas ile kesilir. Tezgahta tek kişi çalışır.

KİLİM

Kilim tezgahın kuruluşu, ilkel halı tezgahının aynısıdır. Kilim dokumada halıdan farklı olarak ilmekler atılmayıp çözgü iplerinin arasından masura geçirilir ve kerkitle sıkıştırılır.

CACİM

Cacim keçi kılından oluşan iple yapılır. Tezgahı kilim tezgahının aynısı olup fazla desen işlerine yer verilmez. Daha çok simetrik ve geometrik desenler kullanılır.

HEYBE

Heybe, kolayca eşya ve yük taşımak için bir birine yapışık iki torbadan ibarettir. Genellikle heybe omuzda, at ve diğer yük hayvanlarında yük taşıma aracı olarak kullanılmaktadır.

KEÇE

Keçe dikdörtgen biçiminde dikilip soğuk günlerde çobanlara giydirilir. Son dönemlerde kullanımı gittikçe azalmaktadır.

YÜN ÇORAP VE ELDİVEN

Bingöl’de soğuk geçen kış aylarında özellikle dağ köylerinde yaygın olarak kullanılan yün çorabın yapımına üç şişle başlanır. Çorabın yapılışı tahminen dört santimetreye ulaştığı zaman şiş sayısı beşe çıkarılır.

DİKİŞ VE NAKIŞ

Dikiş nakış genellikle kumaş üzerine renkli iplikler veya sırma ve sim kullanarak elle veya makineyle yapılan işleme elişidir. Kilimi kilim yapan özelliklerden biri de nakış aralarındaki boşlukların düzenidir.

AHŞAP OYMACILIĞI

Ahşap oymacılığı, Bingöl'de eski bir geleneğe sahiptir. Ahşap oymacılığında çeşitli ev eşyaları, süs eşyaları ve oyuncaklar yapılır.
Ömer ŞANLI